تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
تاریخ اسلام؛ ظهور و گسترش اسلام
تاریخ اسلام از عربستان با بعثت محمد بن عبدالله در قرن هفتم میلادی آغاز شد. بر طبق باور مسلمانان، محمد فرستاده خداوند بود و قرآن نیز معجزه‌ای بود که به همراه داشت. توسعهٔ تاریخی اسلام بر ساختار سیاسی، اقتصادی و نظامی چه در خارج و چه در داخل جهان اسلام تاثیر گذاشته‌است.
معارفه
اسلام دینی یکتاپرستانه و یکی از ادیان ابراهیمی جهان است. پیروان این دین را مسلمان می‌گویند. مسلمانان بر این باورند که خدا مستقیماً بر بسیاری از پیامبران وحی فرستاده و محمد آخرین آنها است. اکنون، اسلام از نظر شمار رسمی پیروان در مکان دوم (پس از دین مسیحیت) جای دارد. کتاب دینی مسلمانان قرآن است که بر باور مسلمانان محمد بن عبدالله آن را به وسیلهٔ وحی الهی دریافت می‌نمود و آن را به مسلمانان ابلاغ می‌داشت. دین اسلام عمدتاً به دو مذهب سنی و شیعه تقسیم می‌شود که هر یک از آنها زیر شاخه‌های متعددی دارا می‌باشند. بیشتر جمعیت مسلمانان جهان را سنی‌ها تشکیل می‌دهند.
منشأ و پیدایش اسلام
قبایل عرب
قبایل عرب بر اساس تبار و نژاد به دو گروه جنوبی یا یمنی (قحطانی) و شمالی (عدنانی) که خود قبایل و عشایر مختلفی داشتند و در مناطق تهامه، نجد، یمامه، حجاز، شام و عراق پراکنده بودند، تقسیم می‌شدند. بسیاری از قبایل جنوبی به مناطق شمالی نقل مکان کرده بودند و بیشتر اعراب ساکن مناطق شمالی صحرا نشین بودند و به طور عمده به شترپروری و شترداری اشتغال داشتند. در هنگام ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان اعراب سه دسته بودند:
- اعراب بائده: قدیمی‌ترین قوم اعراب که پیش از همه در عربستان می‌زیستند، اما نسل‌شان منقرض شده بود.
- اعراب نجد: این قوم در شرق شبه جزیره زندگی می‌کردند و نام عربستان را به نام جد خودشان، یعنی عربستان سعودی قرار دادند.
- اعراب حجاز: اصیل‌ترین قوم عرب بودند که در شمال و غرب شبه جزیره ساکن بودند و به دلیل وجود کعبه محترم‌ترین قوم عرب به حساب می‌آمدند.
بعثت و فراخوانی به اسلام
ابوالقاسم محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب بن هاشم (۵۷۰ – ۶۳۲) بنیانگذار و پیامبر دین اسلام و در نظر مسلمانان، آخرین و بزرگترین پیامبر در سلسله پیامبران خدا می‌باشد. مسلمانان محمد را تحویل دهنده کتاب آسمانی قرآن و بازگرداننده آیین اصلی و تحریف نشده یکتاپرستی (یا همان دین آدم، ابراهیم، موسی، نوح، عیسی و سایر پیامبران پذیرفته شده در اسلام) می‌دانند. او همچنین به عنوان یک سیاست‌مدار، بازرگان، فیلسوف، خطیب، قانون‌گذار، اصلاح‌طلب، فرمانده جنگی، و برای مسلمانان و پیروان برخی مذاهب دیگر مأمور تعلیم فرامین الهی محسوب می‌شود. به‌عقیده مسلمانان و به تصریح قرآن، محمد قبل از دریافت وحی یا بعثت همچون پدرانش به دین حنیف که آنرا آیین ابراهیم و برمبنای یکتاپرستی می‌دانند، بوده‌است.
محمد در سن ۴۰ سالگی به پیامبری برگزیده شد و در بین مردان علی بن ابیطالب و در بین زنان خدیجه اولین کسانی بودند که به وی ایمان آوردند. محمد تا سه سال پس از بعثت دعوت خود را آشکار نکرد و پس از سال سوم با وحی از طرف خداوند، دعوت خود را آشکار نمود. اولین گروهی که محمد آنها را آشکارا به اسلام دعوت نمود، عمو زادگان خود، مردان بنی هاشم بودند. پس از آن به کوه صفا رفت و تمام قریش را آشکارا به اسلام دعوت نمود.
در ابتدا سران قریش نسبت به دعوت محمد بی‌اعتنا بودند، اما زمانی که محمد به تمسخر بت‌ها پرداخت، سران قریش نیز تصمیم به مقابله با محمد گرفتند. اولین اقدام آنها گفتگو با ابوطالب بود تا او محمد را از اسلام خواهی باز دارد، ابوطالب نیز به خواست آنان با محمد به گفتگو پرداخت که محمد نیز در جواب، وعده‌ها و پیشنهادات آنان را رد کرد. اینکار چندین بار توسط اعراب صورت گرفت تا در نهایت محمد عزم راسخ خود در این راه را با ابوطالب در میان گذاشت و او نیز در جواب خود را حامی و همراه محمد خواند.
سران قریش پس از آنکه کمک خواستن از ابوطالب را بیهوده دیدند، تصمیم به یاری جستن از یهودیان مدینه گرفتند، علمای یهود نیز سه سؤال را برای پرسیدن از محمد مطرح کردند و گفتند اگر محمد پاسخ این‌ها را بداند، در پیغمبری او شکی نیست؛ سران قریش زمانی که به مکه بازگشتند آنها را از محمد جویا شدند، محمد نیز به آنان قول پاسخ گویی داد، تا آنکه پس از ۱۵ روز، درست زمانی که سران قریش احساس پیروزی می‌کردند، پاسخ آنها را داد. جبرئیل دلیل این تأخیر را اعتماد به خود داشتن محمد و نه توکل بر خداوند عنوان کرد و از او خواست تا بعد از آن فقط بر اراده خداوند توکل کند.
پنج سال پس از بعثت محمد، فاطمه از خدیجه متولد شد. از سوی دیگر با افزایش تعداد مسلمانان، بت پرستان قریش نیز آزار و اذیت خود را بیشتر کرده و حتی آنان را شکنجه می‌کردند. در این بین سمیه اولین زنی بود که در راه اسلام کشته شد و بسیاری از صحابه محمد، چون بلال، عمار و یاسر نیز مورد شکنجه‌های سخت قرار می‌گرفتند.
هجرت مسلمانان به حبشه
هجرت محمد و مسلمانان به مدینه
سال هجرت محمد از مکه به مدینه، ۱۳ سال پس از بعثت در سپتامبر ۶۲۲ میلادی (ربیع‌الاول/شهریور سال اول هجری) مبدأ تاریخ مسلمانان موسوم به تاریخ هجری می باشد که در زمان خلافت عمر بن خطاب وضع گردید.
تاریخ ایران پس از اسلام
با حمله اعراب به ایران در واپسین سالهای شاهنشاهی ساسانی اوضاع کشور آشفته گردید. به طوری که بعد از پادشاهی انوشیروان دادگر، هرمزد بر تخت نشست و بعد از او خسرو پرویز، که این دوره‌ها به نام دوره‌های شکوه و جلال ایرانیان نام گرفته‌است. ولی بعد از آنها در مدت کمتر از ۶ سال در حدود ۶ پادشاه بر تخت نشستند و اوضاع کشور رو به هرج و مرج می‌رفت.
خلفای راشدین
نگاهی به خلافت ابوبکر
خلافت ابوبکر به محض اینکه پیامبر وفات یافت ، اصحاب از مهاجرین و انصار در سقیفۀ بنی ساعده جمع شدند تا خلیفۀ بعد از پیامبر را مشخص کنند. نوشته اند به عمر گفتند که چه نشسته ای در حالی که در سقیفه مشغول تعیین خلافت هستند. عمر به ابوبکر خبر داد و هر دو شتابان به آنجا رفتند در حالی که علی (ع) مشغول آماده کردن مقدمات غسل و کفن پیامبر(ص) بود. سعد بن عباده رئیس قبیلۀ خزرج در حالی که به شدت مریض بود ، از فضائل انصار سخن می گفت . سعد بن عُباده یادآور شد که این انصار بودند که پیامبر را پناه دادند و برای او پایگاه محکمی چون مدینه ایجاد کردند در حالیکه قریش ، پیامبر را از خود رانده بود و او را به شدیدترین وجه تحت فشار قرار داده بود . پس خلافت حق انصار است. ابوبکر مجلس را بدست گرفت و ابتدا…
خلافت عمر
ابوبکر در دوران مریضی ، خلیفۀ بعد از خودش را مشخص کرد و عمر را به خلافت نشاند و به این ترتیب مزد زحمات دو سالۀ عمر را پرداخت کرد . ابوبکر ابتدا با عبدالرحمن بن عوف و عثمان بن عفان مشورت کرد و بعد نامه ای را خطاب به مسلمین نوشت و در آن رسما عمر را به عنوان خلیفۀ بعد از خودش انتخاب کرد. می گویند وقتی غلام ابوبکر نامۀ انتصاب عمر را به خلافت ، برای مردم قرائت کرد، ابوبکر از داخل خانه سر را بیرون آورد و گفت « آیا از خلیفه ای که برای شما انتخاب کردم راضی هستید من خلیفه را از اقوام خود انتخاب نکردم و شایسته ترین فرد را برای خلافت برگزیدم» همه قبول کردند و در نتیجه عمر به خلافت رسید. بعد از مرگ ابوبکر مردم با عمر بیعت کردند و او را به خلافت پذیرفتند. عمر…
خلافت عثمان
گفتیم که عمر بعد از زخمی شدن شورایی شش نفره تشکیل داد متشکل از:عبدالرحمن بن عوف که رئیس جلسه بود- علی (ع)- عثمان – زبیربن العوام- طلحه و سعد بن ابی وقّاص . این شش نفر سه روز مهلت داشتند تا با رای اکثریت خلیفه را مشخص کنند.و اگر رای ها به تساوی تقسیم شد، هرکسی را که عبد الرحمن معین کند او خلیفه است . و اگر گروه دیگر قبول نکردند باید به قتل برسند . در این سه روز مذاکرات زیادی انجام شد و نتیجه بین علی(ع)وعثمان مردّد شد. عبدالرحمن بیشتر به خلافت عثمان تمایل داشت چراکه خود از بنی امیه بود . با این حال ابتداء از علی (ع) پرسید: اگر با تو بیعت کنیم آیا حاضر می شوی به کتاب خدا و سنت رسول الله و به شیوه دو خلیفه پیشین رفتار کنی؟ مسلماً‌اگر علی (ع) شرط را قبول می کرد. نه…
خلافت امیرالمومنین علی(ع)
خلافت امیرالمومنین علی (ع) پس از عثمان کارتعیین خلافت چند روز طول کشید. با اینکه چند نفر داعیه خلافت داشتند اما اکثریت مسلمین خواستار خلافت علی(ع) بودند . علی (ع) تمایلی برای قبول خلافت نداشت و هرچه اصرار می کردند قبول نمی کرد علی (ع) می فرمود: مرا رها کنید و خلافت را به دیگری بدهید بعد مشکلات و شرایط سخت این زمانه را پیش بینی کرد. زمانی که شرایط در صورت های مختلف نقش می بندند. و فرمود اگر مرا رها کنید به دستورات خلیفه پایبند خواهم شد و در آخر فرمود: أنا وزیرا لکم خیرا منی امیراً. اما مردم در مسجد گرد او جمع شدند و با اصرار خلافت او را خواستار شدند . ودر آخر علی (ع) قبول کرد. ومردم در مسجد با او بیعت کردند.
حکومت امویان
سلسله مروانی
سلسه مروانی مروان پس از آنکه در دمشق بار دیگر از مردم بیعت گرفت برای تصرف مملکت از دست رفته همت گماشت. بقیه شام را با مصر بدست آورد . در بازگشت از مصر برخلاف عهدی که با بنی امیه کرده بود خالدین یزید را از ولیعهدی معزول کرد و دو پسر خود عبدالملک و عبدالعزیز را به ترتیب به جانشینی خود اعلام کرد . فاخته مادر خالد که فعلاً زن مروان بود شوهر را به زهر هلاک کرد و به روایتی متکایی بر حلقش فشرد و خفه اش کرد (۶۵ هـ ) و عبدالملک به خلافت نشست.کار مکه حجّاج را در نظر عبدالملک عزیز کرد ، کوفه را به او داد و او در آنجا با خوارج که هر روز از طرفی سر در می آوردند به زود و خورد مشغول شد و از طرف دیگر به تعقیب شیعیان علی (ع)و سایر مخالفان دولت پرداختند با شدت و قساوتی که…
معاویه و سلسله سفیانی
معاویه و سلسه سفیانیپس از رحلت علی (ع) معاویه خود را به امارت مومنان اعلام کرد و پیش از آن او را فقط امیر خطاب می کردند .در کوفه شیعیان با حسن بن علی (ع) بیعت کردند و اوبا لشکری که پدرش در روزهای آخر عمر خود فراهم کرده بود به قصد جنگ بیرون آمد ، قیس بن سعد بن عباده را با دوازده هزار نفربه عنوان مقدمه لشکر پیش فرستاد و خود وارد مدائن شد . ا زآن طرف هم معاویه با لشکر خود به نزدیکی موصل فرود امد . روزی درلشکر حسن بن علی (ع) کسی ندا در داد که قیس بن سعد کشته شد ، فرار کنید . به شنید ن این ندا مردم به هم ریختند و جمعی سراپرده حسن (ع) غارت کردند و حتی فرش زیر پا ی او را کشیدند و یکی از شورشیان خنجری برران امام زد . با این وضع مسلم شد…
دعوت عبّاسی وابو مسلم
دعوت عبّاسی وابو مسلمهرقد رکه قدرت اموی به واسطه ضعف خلفا و بهم ریختگی اعراب پشتیبان خلافت رو به ضعف می رفت نفوذ شیعه زیاد تر می شد . این دعوت که در زمان محمد بن الحنیفه آغاز شده بود موضوعش آل علی (ع) و خلافت انها بود . اما د رآخر ، بنی العباس با مهارت عجیبی آن را به نفع خود برگرداندند .خراسان در آن روزگار تابع بصره بود .طوایف عربی برای خود حوزه ای را با قریه ها و مزارع و چرا گاههای آن تصرف کرده بود . این طوایف از میراث زمان جاهلیت میان خود دودستگی هاو اختلافات فراوان داشتند .دولت اموی نیز که سیاست خود را برروی این دودستگی ها و اختلافات فراوان داشتند . دولت اموی نیز که سیاست خود را برروی این دودستگی ها بنا گذاشته بود آتش اختلافات را دامن می زد . درخراسان مهمترین و نافذترین قبیله عرب بنی تمیم بودند…
خلافت امویان در یک نگاه
خلافت امویان در یک نگاه حکومت بنی امیه دومین دوره از حکومت های اسلامی، بعد از وفات پیامبر اکرم – صلّی الله علیه و آله – است که توسط بنی امیه اداره می شد. جد اعلای این خاندان «امیه بن عبد شمس» بود و به همین خاطر به آنها «بنو عبدشمس» هم می گویند. بنی امیه از خاندان های بزرگ و اصیل قریش بود و در زمان جاهلیت مسئولیت پرچم داری و قیاده (سرداری) را، امویان بر عهده داشتند. امویان به رهبری معاویه بن ابی سفیان توانستند حکومت اموی را در سال ۴۱ پایه گذاری کنند، حکومتی که تا سال ۱۳۲ هجری ادامه داشت وسرانجام اتحاد ایران و بنی هاشم، حکومت امویان را منقرض کرد. اما اندلس کماکان در دست بنی امیه باقی ماند و هیچ وقت عباسیان موفق به فتح آنجا نشدند. امویان در طول دوران امپراتوری خود توانستند گسترده ترین امپراتوری تاریخ اسلام را تشکیل دهند. بنابر…
معاویه بن ابی سفیان
امویان – سلسلۀ سفیانی معاویه بن ابی سفیان معاویه بن ابی سفیان بن صخر بن حرب بن امیه بن عبدشمس بن عبدمناف بن قصی. او فرزند بزرگِ بنی امیه و قریش، در زمان جاهلیت بود. مادرش هند دختر عُتبه بن ربیعه بن عبد مناف معروف به هند جگرخواربود. معاویه پنج سال قبل از بعثت در سال ۶۰۲ میلادی بدنیا آمد. معاویه در روز فتح مکه ۲۳ سال داشت و به همراه پدر وبرادرانش اسلام آورد. وجزء طلقاء (آزاد شدگان) محسوب می شود. او از ابوبکر، عمر، عثمان و خواهرش «ام حبیبه» (همسر پیامبر) حدیث نقل کرده است. معاویه در زمان ابوبکر در جنگ با مرتدین و در واقعۀ یمامه شرکت کرد. ابوبکر، معاویه وبرادرش یزید را برای فتح شام اعزام کرد در حالی که یزیدبن ابی سفیان فرماندۀ سپاه بود. معاویه در فتح شهرهای صیداء، عرقه، جبل و بیروت در کنار برادرش حضور داشت. درعهد خلیفه دوم، معاویه حاکم اردن…
یزید بن معاویه
یزید بن معاویه یزیدبن معاویه بن ابی سفیان بن صخربن حرب بن امیه بن عبدشمس بن عبدمناف او در سال ۲۶ هجری در سرزمین شام بدنیاآمد. مادرش میسون بنت بَجدَل کلبی است. میسون زندگی در شهر را دوست نداشت. به همین خاطر به همراه یزید، در بادیه زندگی می کرد و یزید تا سنین جوانی در صحرا می زیست. همانطور که در زندگی معاویه به آن اشاره کردیم. یزید در زمان معاویه ولیعهد شد. و بعد از مرگ پدر در سال ۶۰ هجری بر تخت سلطنت تکیه زد. یزید فردی خوشگذران و عیّاش بود و شاید به شرابخواری و قماربازی بیشتر علاقه داشت تا به خلافت. معاویه در زمان حیات بسیار کوشید که وجهۀ مثبتی از یزید به نمایش بگذارد. اما اکثر جامعۀ اسلامی و حتی نزدیکان معاویه هم نمی توانستند این مسئله را قبول کنند. متاسفانه در طول تاریخ و به خصوص در عصر ما برخی سعی می کنند…
معاویه بن یزید(معاویه دوم)
معاویه بن یزید(معاویه دوم) بعد از مرگ یزید با پسرش معاویه بن یزید در شام بعیت شد. اما معاویه بن یزید کم سن و سال بود و شخصی عجیب می نمود علاوه بر این که منابع تاریخی از او کمتر سخن گفته اند. علی الجمله او پس از مدتی، امر خلافت را به مسلمین واگذار کرد و در خانه متحصن شد و سه ماه پس از آغاز خلافت مرد. من حیث المجموع پس از مرگ یزید هرج و مرج در مملکت اسلامی حاکم شد و مدعیان خلافت سر بر افراشتند. نوشته اند که حتی عبیدالله بن زیاد در بصره از مردم بیعت گرفت اما بعد موقعیت را مناسب ندید و به شام فرار کرد. اما عبدالله بن زبیر از این هرج و مرج استفاده کرد. مردم در عراق، حجا، مصر و حتی شام با او بیعت کردند و شهر دمشق هم به دست نمایندۀ زبیریان(ضحاک بن قیس فهری) تسخیر شد…
مروان بن حکم
مروان بن حکم مروان بن حکم بن ابی العاص بن امیه بن عبدشمس بن عبدمناف. مروان در سال ۲ هجری و به روایتی در سال ۴ هجری در مکه بدنیا آمد. و در سال ۶۵ هجری در دمشق زندگی را بدرود گفت. مروان سرسلسلۀ حکومت مروانیان بود و بعد از او تمام پادشاهان بنی امیه از نسل او بودند. برخی او را از صغار صحابه می دانند اما گروهی از مورخین او را در زمرۀ کبار تابعین نام برده اند. همانطور که گفتیم بعد از مرگ یزید بن معاویه، پایه های حکومت اموی به شدت دچار تزلزل شد. و عبدالله بن زبیر خلافت را بدست گرفت و در تمام شهرها و سرزمین های اسلامی نماینده گماشت و بر منابر برای او خطبه خواندند. عبدالله بن زبیر زمانی که مدینه را در دست گرفت، بنی امیه را از مدینه اخراج کرد و آنها را روانۀ شام کرد. مروان هم با بنی…
عبدالملک بن مروان
عبدالملک بن مروان عبدالملک بن مروان بن حَکَم بن ابی العاص بن امیه بن عبدشمس، معروف به ابوالولید. او در سال ۲۶هجری(۶۴۷میلادی)به دنیا آمد(هم سن یزیدبن معاویه بود) و در مدینه پرورش یافت. عبدالملک به حفظ قرآن و علوم دینی بسیار علاقه داشت و همیشه با محدثین و فقهای مدینه حشرو نشر داشت. در مدینه بیشتر به قرآن و حدیث مشغول بود و او را «کبوتر مسجد» لقب داده بودند. عبدالملک بعد از مرگ پدرش در سال ۶۵ هجری به خلافت نشست. بسیاری از مورخین او را موسس دوم امویان لقب داده اند وبعضی او را تثبیت کنندۀ حکومت بنی امیه می دانند. عبدالملک علی رغم بروز مشکلات سیاسی در زمان خلافتش، فرمانروایی مقتدر و سیاستمداری هوشمند بود.او توانست حکومت بنی امیه را از ورطۀ سقوط نجات دهد وبر اوج اقتدار بنشاند. یکی دیگر از دلایلی که عبدالملک، در تاریخ اسلام، به عنوان شخصیتی تاثیر گذار و مقتدر شناخته شده،…
عبدالملک و فتح عراق و حجاز با کشته شدن مختار، یک رقیب قَدَر از صحنۀ سیاسی خارج شد و اکنون فقط عبدالملک و عبدالله بن زبیر بر سفرۀ قدرت نشسته بودند. لاجرم نزاع و جنگ بین این دو قدرت گریز ناپذیر بود. اما عبدالملک قبل از این که به سمت عراق و حجاز لشگر بکشد،تصمیم گرفت به منازعات داخلی در شام پایان دهد.همانطور که گفتیم بنای عبدالملک در سیاست بر حیله و تطمیع و خشونت بود او باهمین سیاست توانست عمرو بن سعید بن عاص معروف به عمرو بن سعید بن الاشدق را به قتل برساند. قضیه از این قرار بود که وقتی عبدالملک لشگر را به سمت «قرقیسیا» حرکت داد.عمروبن سعید الاشدق به دمشق بازگشت و آنجا را تصرف کرد وبرای خود خطبه خواند.عبدالملک به دمشق بازگشت و به عمروبن سعید قول ولایت عهدی داد و او را از این کار منصرف کرد و بعد، سرفرصت او را کشت.…
حکومت عباسیان
حکومت بنی عباس
خلافت عباسی در دوره نفوذ خراسانیهانخستین خلیفه عباسی ابوالعباس ملقب به سفاح (خونریز )چنانکه گفتیم روز ۱۲ربیع الثانی ۱۳۲ در کوفه به اجماع هوادارن خود به خلافت نشست و بر منبر ایستاده خطبه ای خواند و درطی آن خود و خانواده خود را اهل بیت پیغمبر وآل محمد وذوی القربی وعشیره اقربین نامید وآیات راجع به اهل بیت و حقوق آنها را ذکر کرد. سپس به مذهب بنی حرب (سفیانیها) و مروانیها پرداخت که ظلم کردند و حق رااز دست اهلش خارج ساختند تا آنکه خداوند از آنها انتقام کشید و با خلافت عباسیان بر مردم منت نهاد.ابوسلمه حفص بن سلیمان معروف به خلال که کارگردان دعوت عباسی در کوفه بود و از ارکان نهضت محسوب می شد اخیرا از پیش آوردن عباسیان پشیمان شده وبه فکر آل محمد واقعی افتاده بود بدین جهت مدتی ابوالعباس را در خانه ای از چشم شیعیانش پنهان نگاه داشت و مردم را از…
حکومت فاطمیان
پیدایش خلافت فاطمیان در بلاد مغرب
پیدایش خلافت فاطمیان در بلاد مغرب[۱] از فرقه اسماعیلیه تا پیدایش خلافت فاطمیان سیاست فاطمیان در تحکیم جایگاه پادشاهان خود در مغرب از فرقۀ اسماعیلیه تا پیدایش خلافت فاطمیان علویان[۲] از به خلافت رسیدن عباسیان، راضی و خشنود نبودند ، و همواره در دوره اولِ عباسی ، میان این دو گروه درگیری وجود داشت . حتی بررسی های ما بیانگر این مطلب است که : هیچ دوره ای از تاریخ خلافت عباسیان ، بدون جنگ برضد علویان سپری نشده است . البته در اوائل دورۀ عباسی، دو شاخۀ مهم علویان با یکدیگر متحد نبودند یعنی نوادگان حسن بن علی(ع) – که به «حسنی ها» معروف بودند- با نوادگان حسین بن علی(ع) –که به حسینی ها معروف بودند- اتفاق نظر نداشتندبه طوری که جعفر الصادق بن محمد الباقربن علی زین العابدین بن الحسین(علیهم السلام) از محمد بن عبد الله[۳] بن الحسن بن علی بن أبی طالب حمایت نمیکرد. جعفرصادق(ع) برای اینکه…
امپراتوری عثمانی
تأسیس دولت عثمانی
فصل اول تأسیس دولت عثمانی ترک های عثمانی ترک های عثمانی در سه دهه نخست قرن سیزدهم میلادی، بسان بسیاری از قبایل ترک که در طی یک دوره تاریخی و با فواصل زمانی دور و نزدیک، از مناطق استپی آسیا به سمت غرب آناتولی می آمدند، وارد آسیای صغیر شدند. واقعیت آن است که تاریخ دوره نخست عثمانی مبهم و نقل های مربوط به آن، به اسطوره نزدیک تر است تا تاریخ. از زمانی که ارطغرل در سال ۶۸۷ هـ/۱۲۸۸م در گذشت، و فرزندش عثمان- کسی که بعدها دولت عثمانی به نام وی نامیده شد- بر جای پدر نشست، این امیر نشین به سرعت ترقی کرده، به مرور به امپراطوری بزرگی تبدیل شد که سرزمین های متعلق به آن در آسیا، اروپا و آفریقا قرار داشت و از بزرگ ترین دولت های اسلامی شد که تاریخ شاهد آن بوده است. این دولت نقش قابل توجهی در نشر اسلام در اروپا…
اورخان بن عثمان
فصل دوم فتوحات عثمانی در اروپا اورخان بن عثمان ویژگی های اورخان پس از عثمان، فرزند بزرگش اورخان ۷۲۷ هـ/۱۳۲۶م بر تخت امارت عثمانی نشست؛ وی نقش مهمی در دوره پدرش داشت؛ (تصرف پی در پی استحکامات و دژهای بیزانس، همچون بورسا، ازنیک و ایزمید که مدتی طولانی در محاصره قرار داشتند، غازی اورخان پسر و جانشین عثمان را در میان بیگ های مستقر در مرزها، به چهره برجسته و برتر تبدیل کرد.) اورخان مناصب دولتی را میان برادرش علاءالدین و دو فرزندش سلیمان و مراد تقسیم کرد. برادرش را به وزارت گماشت تا امور داخلی را سازماندهی کند (علاءالدین، نخستین وزیر در تاریخ عثمانی به شمار می آید). خود اورخان نیز به عملیات جنگی روی آورد و بدین ترتیب دو اقدام، یکی سازندگی و ساماندهی داخلی و دیگری فتوحات را همراه هم آغاز کرد. وی لقب سلطان را برای خود برگزیر و بدین ترتیب او نخستین امیر عثمانی است…
سلطان مراد اول
سلطان مراد اول ویژگی های مراد اول مراد اول فردی جنگجو و دارای گرایش دینی نیرومندی بود. وی در اداره امور و رعایت قوانین سختگیر بود. و با رُعایای خود به عدالت رفتار می کرد. همزمان با سپاهیانش برخورد کریمانه ای داشت و در بنای مسجد، کاروانسراها و مدارس می کوشید. مراد در اطراف خود جمعی از بهترین و کار آمدترین فرماندهان نظامی را گرد آورد و توانست عملیات نظامی خود را در اروپا و آسیای صغیر به طور همزمان ادامه دهد. جریانات آن زمان مراد به وسیله معلمش به فرماندهی سرحدّات منصوب شد. در سال ۷۶۰هـ/۱۳۵۹م وی دست به یک حمله وسیع بر ضد ادیرنه زد و این شهر را در سال ۷۶۲هـ/۱۳۶۱م تصرّف کرد. بدین ترتیب پایتخت عثمانی ها از آسیای صغیر به اروپا منتقل شده، شهر مسیحی ادیرنه به یک شهر مسلمان عثمانی تبدیل شد.مراد از این کار چند هدف را دنبال می کرد: ۱. استحکامات نظامی…
سلطان بایزید اول
سلطان بایزید اول ویژگی های بایزید اول بایزید پس از درگذشت پدرش مراد، بر تخت سلطنت نشست. وی در کار فتوحات کمتر از پدرش نبود و در امور نظامی بسیار کوشید. جریانات آن زمان به محض دریافت خبر مرگ مراد، بیگ های آناتولی سر به شورش برداشتند . بایزید که با پیروزی بزرگ خود در کوزوو اعتباری کسب کرده بود، بی درنگ به سوی آناتولی حرکت کرد. او در مدّت یکسال، آنچه را که از امیرنشینهای غرب آناتولی؛ از جمله امیرنشین ایدین، ساروخان، منتشه، وبقایای آن حمید و گرمی باقی مانده بود، فتح کرد و ضمیمه امپراطوری اش ساخت. بایزید متوجه بقایای سرزمین بیزانس در آناتولی شد و سالی نگذشت که دولت بیزانس آخرین سرزمین های خود را در آسیای صغیر که شهر آلاشهر بود، از دست داد. این زمان مانویل امپراطور بیزانس تنها بر بخش غربی سرزمین خود نفوذ داشت. بایزید چنان سرعتی در انتقال نیروهای خود از آناتولی…
محمد اول
محمد اول ویژگی های محمد اول این دوره به دوران فترت معروف است. بالاخره محمد اول بر دو رقیب دیگر پیروز شد، و وحدت حکومت عثمانی را بار دیگر در سال ۸۱۶ هـ / ۱۴۱۳م حاکم ساخت. سلطان محمد اول فردی نیرومند و پرنشاط بود و با آ«که فتح نظامی نداشت، خدمت شایسته ای به دولت عثمانی کرد؛ زیرا آثار شکست آنکارا را جبران و امور دولت را اصلاح کرد؛ به طوری که راه برای جانشینان او برای گسترش قلمرو جغرافیایی دولت عثمانی، جه در اروپا و چه سایر نقاط هموار گردید. زمانی که فرزندش مرادِ دوم به تخت نشست بلافاصله حمله به اروپا آغاز شد. جریانات آن زمان برای درک اینکه چرا عثمانی ها در برقراری و تثبیت دوباره امپراطوری خود مفق شدند، باید عوامل چندی را مورد نظر قرار دهیم؛ اول از همه آنکه آنها به تقلید از بایزید، سنن مربوط به مرزها را به کناری نهادند. آنها…
سلطان مراد دوم
سلطان مراد دوم ویژگی های مراد دوم وی پس از محمد اول به قدرت رسید و بلافاصله سیاست جنگی را برای توسعه فتوحات آغاز کرد. مدت سی سال سلطنت برای وی فرصت مناسبی را فراهم کرد؛ به علاوه، خودش فردی پرنشاط بود و از آمادگی نظامی و مقاومت روحی بالایی برخوردار بود. مراد نیز همانند پدرش دو سال اول از سلطنت خود را به مبارزه ای سهمگین و خطرناک پرداخت. جریانات آن زمان در آغاز سلطنت، مانویل دوم امپراطور بیزانس تا توانست برای وی مشکل ایجاد کرد و برای این کار از مصطفی، عموی سلطان مراد بهره گرفت. به تحریک امپراطور و با کمک یونانی ها، مصطفی توانست شهر گالیپولی را – با هدف گرفتن آن از سلطان و استفاده از آنجا به عنوان پایگاه نظامی – محاصره کند؛ اما مراد دوم توانست محاصره این شهر مرزی مهم را شکسته، مصطفی را دستگیر و به هلاکت رساند. امپراطور بیزانس همچنان…
سلطان محمد دوم
سلطان محمد دوم ویژگی های سلطان محمد دوم محمد دوم که نوزده ساله بود، برای دومین بار تاج بر سر گذارد. نام سلطان محمد با حادثه ای بزرگ در تاریخ شرقِ نزدیک، یعنی فتح قسطنطنیه پیوند خورده است. از این رو لقب «فاتح» را بر نام وی افزوده اند. این مسئله سبب شده است تا موثعیت وی در میان سلاطین عثمانی، بس ممتاز باشد. وی هم چنین در برخوردهای دیپلماتیک، هوشی سرشار و برخوردی آگاهانه داشت و شخصی بلند نظر و در جنگ شجاع بود. سلطان محمد با دانش جغرافی، تاریخ و علوم نظامی آشنایی داشت و به زبان های ترکی، عربی و فارسی و یونانی سخن می گفت. وی هم چنین در بنای مساجد و مراکز خیریه فعال بود و در این زمینه، از بهترین هنرمندان یونانی و ایتالیایی استفاده می کرد. جریانات آن زمان این بار قدرت به دست فرماندهان او یعنی، شهاب الدین شاهین پاشا و زاگانوز…
سلطان بایزید دوم
سلطان بایزید دوم ویژگی های سلطان بایزید دوم سلطان بایزید دوم شخصی با وقار و دوستدار ادب بود. او در دانش شریعت اسلامی فردی آگاه بوده و به دانش نجوم نیز علاقه داشت. بایزید دوم در کار بهبود بخشیدن به شبکه راه ها و پل هایی که اسلاف وی به هدف های نظامی ایجاد کرده بودند، از معماران یونانی و بلغاری استفاده کرد؛ به گونه ای که به ساختن بناهای زیبا شهرت یافت. در رأس این بناها، مسجدی است که به نام وی در استانبول بر جای مانده و آن را در میان سال های ۹۰۳-۹۰۹ هـ/۱۴۹۷-۱۵۰۳م بنا کرد. وی در بنای این مسجد و تزیین آن از هنر ایرانی بهره گرفت. بایزید دوم فردی صلح دوست بود و فعالیت دیپلماتیک عثمانی و اروپا را افزایش داد؛ در حالی که پیش از وی مناسبات دیپلماتیک تنها در میان بلادی بود که در محدوده مرزهای خود عثمانی قرار داشتند. سلطنت بایزید،…
سلطان سلیم اول
فصل سوم: دولت عثمانی در اوج سلطان سلیم اول ویژگی های سلطان سلیم اول سلطان سلیم معروف به عبوس که از سال ۹۱۸-۹۲۶هـ/۱۵۱۲-۱۵۲۰م حکمروایی کرد. سلیم پس از آن که توانست شورشی را که به دستور پدرش برپا شده بود سرکوب و پدرش را مجبور به کنار رفتن از سلطنت کند، بر تخت سلطنت تکیه زد. وی از همان آغاز نشان داد که تمایل به خونریزی دارد؛ چرا که کارش را با کشتن شمار زیادی از برادرانش آغاز کرد. چندی نگذشت که گروه دیگری از مردم و یاران خود را نیز کشت و علاقه خود را برای وارد شدن در میدان های نبرد نشان داد. سلیم به ادبیات، شعر فارسی، و تاریخ علاقه مند بود و به رغم سنگدلی، به مصاحبت با عالمان تمایل داشت و به آنان احترامِ فراوان می نهاد و بسیاری از آنان را به مسئولیت های مهم برگماشت. وی مورخان و شاعران را همراه خود به…
مسأله انتقال خلافت از عباسیان به عثمانیان
مسأله انتقال خلافت از عباسیان به عثمانیان بر اساس سنتی که در قرن دوازدهم هجری/هجدهم میلادی به وجود آمد و طبق مراسمی که در مسجد ایاصوفیه در استانبول انجام گرفت، خلافت عباسیان رسما به سلطان سلیم و وارثان او منتقل شد. هرچند هیچ سندی از زمان سلطان سلیم به دست نیامده است که دال بر گرفتن خلافت از دست متوکل بوده باشد. ابن ایاس مورخ مصری، کم ترین اشاره ای به این واقعه مهم نمی کند. به علاوه، در نامه های سلیم به فرزندش سلیمان که در باره شرح وقایع فتح مصر است، با این رفتار خلیفه اشاره ای نشده. همین طور، دیگر منابع آن روزگار نیز به مسئله انتقال خلافت به آل عثمان که نسبتی با رسول خدا (ص) ندارند، اشاره نکرده اند.[۱] این نیز گفتنی است که پیش از آن نیز بعضی از امیران، ادعای خلافت کرده بودند، در حالی که برخی معاصر برخی دیگر بودند. باید افزود که…
منابع
- ↑ سایت مؤسسه گفتگوی ادیان
- ↑ دایرهالمعارف اسلام، مقالهٔ ایمان
- ↑ اسلام در ایران از هجرت تا پایان قرن نهم هجری، انتشارات پیام، ۱۳۶۲، ص۱۵
- ↑ تاریخ اسلام از آغاز تا هجرت، علی دوانی، حجاز قلمرو ظهور اسلام، صفحه۱
- ↑ مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن – بعثت پیغمبر
- ↑ مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن – پس از بعثت پیغمبر
- ↑ دعوت اشکارا محمد از بنی‌هاشم و قریش
- ↑ عکس‌العمل قریش نسبت به دعوت پیغمبر
- ↑ یاری جُستن قریش از عالمان یهودی
- ↑ آیه ۲۳ سوره کهف در همین هنگام نازل شد و محتوای این آیه پیغمبر را به توکل دائمی به خداوند امر می‌کند.
- ↑ آزار رساندن قریش به نو مسلمانان
- ↑ تاریخ یعقوبى – جلد ۲ ص ۱۶
- ↑ کتابخانه طهور، وضعیت مسلمانان پیش از هجرت
نظرات شما عزیزان:
