یزید بن معاویه
یزید بن معاویه یزیدبن معاویه بن ابی سفیان بن صخربن حرب بن امیه بن عبدشمس بن عبدمناف او در سال ۲۶ هجری در سرزمین شام بدنیاآمد. مادرش میسون بنت بَجدَل کلبی است. میسون زندگی در شهر را دوست نداشت. به همین خاطر به همراه یزید، در بادیه زندگی می کرد و یزید تا سنین جوانی در صحرا می زیست. همانطور که در زندگی معاویه به آن اشاره کردیم. یزید در زمان معاویه ولیعهد شد. و بعد از مرگ پدر در سال ۶۰ هجری بر تخت سلطنت تکیه زد. یزید فردی خوشگذران و عیّاش بود و شاید به شرابخواری و قماربازی بیشتر علاقه داشت تا به خلافت. معاویه در زمان حیات بسیار کوشید که وجهۀ مثبتی از یزید به نمایش بگذارد. اما اکثر جامعۀ اسلامی و حتی نزدیکان معاویه هم نمی توانستند این مسئله را قبول کنند. متاسفانه در طول تاریخ و به خصوص در عصر ما برخی سعی می کنند…
معاویه بن یزید(معاویه دوم)
معاویه بن یزید(معاویه دوم) بعد از مرگ یزید با پسرش معاویه بن یزید در شام بعیت شد. اما معاویه بن یزید کم سن و سال بود و شخصی عجیب می نمود علاوه بر این که منابع تاریخی از او کمتر سخن گفته اند. علی الجمله او پس از مدتی، امر خلافت را به مسلمین واگذار کرد و در خانه متحصن شد و سه ماه پس از آغاز خلافت مرد. من حیث المجموع پس از مرگ یزید هرج و مرج در مملکت اسلامی حاکم شد و مدعیان خلافت سر بر افراشتند. نوشته اند که حتی عبیدالله بن زیاد در بصره از مردم بیعت گرفت اما بعد موقعیت را مناسب ندید و به شام فرار کرد. اما عبدالله بن زبیر از این هرج و مرج استفاده کرد. مردم در عراق، حجا، مصر و حتی شام با او بیعت کردند و شهر دمشق هم به دست نمایندۀ زبیریان(ضحاک بن قیس فهری) تسخیر شد…
مروان بن حکم
مروان بن حکم مروان بن حکم بن ابی العاص بن امیه بن عبدشمس بن عبدمناف. مروان در سال ۲ هجری و به روایتی در سال ۴ هجری در مکه بدنیا آمد. و در سال ۶۵ هجری در دمشق زندگی را بدرود گفت. مروان سرسلسلۀ حکومت مروانیان بود و بعد از او تمام پادشاهان بنی امیه از نسل او بودند. برخی او را از صغار صحابه می دانند اما گروهی از مورخین او را در زمرۀ کبار تابعین نام برده اند. همانطور که گفتیم بعد از مرگ یزید بن معاویه، پایه های حکومت اموی به شدت دچار تزلزل شد. و عبدالله بن زبیر خلافت را بدست گرفت و در تمام شهرها و سرزمین های اسلامی نماینده گماشت و بر منابر برای او خطبه خواندند. عبدالله بن زبیر زمانی که مدینه را در دست گرفت، بنی امیه را از مدینه اخراج کرد و آنها را روانۀ شام کرد. مروان هم با بنی…
عبدالملک بن مروان
عبدالملک بن مروان عبدالملک بن مروان بن حَکَم بن ابی العاص بن امیه بن عبدشمس، معروف به ابوالولید. او در سال ۲۶هجری(۶۴۷میلادی)به دنیا آمد(هم سن یزیدبن معاویه بود) و در مدینه پرورش یافت. عبدالملک به حفظ قرآن و علوم دینی بسیار علاقه داشت و همیشه با محدثین و فقهای مدینه حشرو نشر داشت. در مدینه بیشتر به قرآن و حدیث مشغول بود و او را «کبوتر مسجد» لقب داده بودند. عبدالملک بعد از مرگ پدرش در سال ۶۵ هجری به خلافت نشست. بسیاری از مورخین او را موسس دوم امویان لقب داده اند وبعضی او را تثبیت کنندۀ حکومت بنی امیه می دانند. عبدالملک علی رغم بروز مشکلات سیاسی در زمان خلافتش، فرمانروایی مقتدر و سیاستمداری هوشمند بود.او توانست حکومت بنی امیه را از ورطۀ سقوط نجات دهد وبر اوج اقتدار بنشاند. یکی دیگر از دلایلی که عبدالملک، در تاریخ اسلام، به عنوان شخصیتی تاثیر گذار و مقتدر شناخته شده،…
عبدالملک و فتح عراق و حجاز با کشته شدن مختار، یک رقیب قَدَر از صحنۀ سیاسی خارج شد و اکنون فقط عبدالملک و عبدالله بن زبیر بر سفرۀ قدرت نشسته بودند. لاجرم نزاع و جنگ بین این دو قدرت گریز ناپذیر بود. اما عبدالملک قبل از این که به سمت عراق و حجاز لشگر بکشد،تصمیم گرفت به منازعات داخلی در شام پایان دهد.همانطور که گفتیم بنای عبدالملک در سیاست بر حیله و تطمیع و خشونت بود او باهمین سیاست توانست عمرو بن سعید بن عاص معروف به عمرو بن سعید بن الاشدق را به قتل برساند. قضیه از این قرار بود که وقتی عبدالملک لشگر را به سمت «قرقیسیا» حرکت داد.عمروبن سعید الاشدق به دمشق بازگشت و آنجا را تصرف کرد وبرای خود خطبه خواند.عبدالملک به دمشق بازگشت و به عمروبن سعید قول ولایت عهدی داد و او را از این کار منصرف کرد و بعد، سرفرصت او را کشت.…
حکومت عباسیان
حکومت بنی عباس
خلافت عباسی در دوره نفوذ خراسانیهانخستین خلیفه عباسی ابوالعباس ملقب به سفاح (خونریز )چنانکه گفتیم روز ۱۲ربیع الثانی ۱۳۲ در کوفه به اجماع هوادارن خود به خلافت نشست و بر منبر ایستاده خطبه ای خواند و درطی آن خود و خانواده خود را اهل بیت پیغمبر وآل محمد وذوی القربی وعشیره اقربین نامید وآیات راجع به اهل بیت و حقوق آنها را ذکر کرد. سپس به مذهب بنی حرب (سفیانیها) و مروانیها پرداخت که ظلم کردند و حق رااز دست اهلش خارج ساختند تا آنکه خداوند از آنها انتقام کشید و با خلافت عباسیان بر مردم منت نهاد.ابوسلمه حفص بن سلیمان معروف به خلال که کارگردان دعوت عباسی در کوفه بود و از ارکان نهضت محسوب می شد اخیرا از پیش آوردن عباسیان پشیمان شده وبه فکر آل محمد واقعی افتاده بود بدین جهت مدتی ابوالعباس را در خانه ای از چشم شیعیانش پنهان نگاه داشت و مردم را از…
حکومت فاطمیان
پیدایش خلافت فاطمیان در بلاد مغرب
پیدایش خلافت فاطمیان در بلاد مغرب[۱] از فرقه اسماعیلیه تا پیدایش خلافت فاطمیان سیاست فاطمیان در تحکیم جایگاه پادشاهان خود در مغرب از فرقۀ اسماعیلیه تا پیدایش خلافت فاطمیان علویان[۲] از به خلافت رسیدن عباسیان، راضی و خشنود نبودند ، و همواره در دوره اولِ عباسی ، میان این دو گروه درگیری وجود داشت . حتی بررسی های ما بیانگر این مطلب است که : هیچ دوره ای از تاریخ خلافت عباسیان ، بدون جنگ برضد علویان سپری نشده است . البته در اوائل دورۀ عباسی، دو شاخۀ مهم علویان با یکدیگر متحد نبودند یعنی نوادگان حسن بن علی(ع) – که به «حسنی ها» معروف بودند- با نوادگان حسین بن علی(ع) –که به حسینی ها معروف بودند- اتفاق نظر نداشتندبه طوری که جعفر الصادق بن محمد الباقربن علی زین العابدین بن الحسین(علیهم السلام) از محمد بن عبد الله[۳] بن الحسن بن علی بن أبی طالب حمایت نمیکرد. جعفرصادق(ع) برای اینکه…
امپراتوری عثمانی
تأسیس دولت عثمانی
فصل اول تأسیس دولت عثمانی ترک های عثمانی ترک های عثمانی در سه دهه نخست قرن سیزدهم میلادی، بسان بسیاری از قبایل ترک که در طی یک دوره تاریخی و با فواصل زمانی دور و نزدیک، از مناطق استپی آسیا به سمت غرب آناتولی می آمدند، وارد آسیای صغیر شدند. واقعیت آن است که تاریخ دوره نخست عثمانی مبهم و نقل های مربوط به آن، به اسطوره نزدیک تر است تا تاریخ. از زمانی که ارطغرل در سال ۶۸۷ هـ/۱۲۸۸م در گذشت، و فرزندش عثمان- کسی که بعدها دولت عثمانی به نام وی نامیده شد- بر جای پدر نشست، این امیر نشین به سرعت ترقی کرده، به مرور به امپراطوری بزرگی تبدیل شد که سرزمین های متعلق به آن در آسیا، اروپا و آفریقا قرار داشت و از بزرگ ترین دولت های اسلامی شد که تاریخ شاهد آن بوده است. این دولت نقش قابل توجهی در نشر اسلام در اروپا…
اورخان بن عثمان
فصل دوم فتوحات عثمانی در اروپا اورخان بن عثمان ویژگی های اورخان پس از عثمان، فرزند بزرگش اورخان ۷۲۷ هـ/۱۳۲۶م بر تخت امارت عثمانی نشست؛ وی نقش مهمی در دوره پدرش داشت؛ (تصرف پی در پی استحکامات و دژهای بیزانس، همچون بورسا، ازنیک و ایزمید که مدتی طولانی در محاصره قرار داشتند، غازی اورخان پسر و جانشین عثمان را در میان بیگ های مستقر در مرزها، به چهره برجسته و برتر تبدیل کرد.) اورخان مناصب دولتی را میان برادرش علاءالدین و دو فرزندش سلیمان و مراد تقسیم کرد. برادرش را به وزارت گماشت تا امور داخلی را سازماندهی کند (علاءالدین، نخستین وزیر در تاریخ عثمانی به شمار می آید). خود اورخان نیز به عملیات جنگی روی آورد و بدین ترتیب دو اقدام، یکی سازندگی و ساماندهی داخلی و دیگری فتوحات را همراه هم آغاز کرد. وی لقب سلطان را برای خود برگزیر و بدین ترتیب او نخستین امیر عثمانی است…
سلطان مراد اول
سلطان مراد اول ویژگی های مراد اول مراد اول فردی جنگجو و دارای گرایش دینی نیرومندی بود. وی در اداره امور و رعایت قوانین سختگیر بود. و با رُعایای خود به عدالت رفتار می کرد. همزمان با سپاهیانش برخورد کریمانه ای داشت و در بنای مسجد، کاروانسراها و مدارس می کوشید. مراد در اطراف خود جمعی از بهترین و کار آمدترین فرماندهان نظامی را گرد آورد و توانست عملیات نظامی خود را در اروپا و آسیای صغیر به طور همزمان ادامه دهد. جریانات آن زمان مراد به وسیله معلمش به فرماندهی سرحدّات منصوب شد. در سال ۷۶۰هـ/۱۳۵۹م وی دست به یک حمله وسیع بر ضد ادیرنه زد و این شهر را در سال ۷۶۲هـ/۱۳۶۱م تصرّف کرد. بدین ترتیب پایتخت عثمانی ها از آسیای صغیر به اروپا منتقل شده، شهر مسیحی ادیرنه به یک شهر مسلمان عثمانی تبدیل شد.مراد از این کار چند هدف را دنبال می کرد: ۱. استحکامات نظامی…
سلطان بایزید اول
سلطان بایزید اول ویژگی های بایزید اول بایزید پس از درگذشت پدرش مراد، بر تخت سلطنت نشست. وی در کار فتوحات کمتر از پدرش نبود و در امور نظامی بسیار کوشید. جریانات آن زمان به محض دریافت خبر مرگ مراد، بیگ های آناتولی سر به شورش برداشتند . بایزید که با پیروزی بزرگ خود در کوزوو اعتباری کسب کرده بود، بی درنگ به سوی آناتولی حرکت کرد. او در مدّت یکسال، آنچه را که از امیرنشینهای غرب آناتولی؛ از جمله امیرنشین ایدین، ساروخان، منتشه، وبقایای آن حمید و گرمی باقی مانده بود، فتح کرد و ضمیمه امپراطوری اش ساخت. بایزید متوجه بقایای سرزمین بیزانس در آناتولی شد و سالی نگذشت که دولت بیزانس آخرین سرزمین های خود را در آسیای صغیر که شهر آلاشهر بود، از دست داد. این زمان مانویل امپراطور بیزانس تنها بر بخش غربی سرزمین خود نفوذ داشت. بایزید چنان سرعتی در انتقال نیروهای خود از آناتولی…
محمد اول
محمد اول ویژگی های محمد اول این دوره به دوران فترت معروف است. بالاخره محمد اول بر دو رقیب دیگر پیروز شد، و وحدت حکومت عثمانی را بار دیگر در سال ۸۱۶ هـ / ۱۴۱۳م حاکم ساخت. سلطان محمد اول فردی نیرومند و پرنشاط بود و با آ«که فتح نظامی نداشت، خدمت شایسته ای به دولت عثمانی کرد؛ زیرا آثار شکست آنکارا را جبران و امور دولت را اصلاح کرد؛ به طوری که راه برای جانشینان او برای گسترش قلمرو جغرافیایی دولت عثمانی، جه در اروپا و چه سایر نقاط هموار گردید. زمانی که فرزندش مرادِ دوم به تخت نشست بلافاصله حمله به اروپا آغاز شد. جریانات آن زمان برای درک اینکه چرا عثمانی ها در برقراری و تثبیت دوباره امپراطوری خود مفق شدند، باید عوامل چندی را مورد نظر قرار دهیم؛ اول از همه آنکه آنها به تقلید از بایزید، سنن مربوط به مرزها را به کناری نهادند. آنها…
سلطان مراد دوم
سلطان مراد دوم ویژگی های مراد دوم وی پس از محمد اول به قدرت رسید و بلافاصله سیاست جنگی را برای توسعه فتوحات آغاز کرد. مدت سی سال سلطنت برای وی فرصت مناسبی را فراهم کرد؛ به علاوه، خودش فردی پرنشاط بود و از آمادگی نظامی و مقاومت روحی بالایی برخوردار بود. مراد نیز همانند پدرش دو سال اول از سلطنت خود را به مبارزه ای سهمگین و خطرناک پرداخت. جریانات آن زمان در آغاز سلطنت، مانویل دوم امپراطور بیزانس تا توانست برای وی مشکل ایجاد کرد و برای این کار از مصطفی، عموی سلطان مراد بهره گرفت. به تحریک امپراطور و با کمک یونانی ها، مصطفی توانست شهر گالیپولی را – با هدف گرفتن آن از سلطان و استفاده از آنجا به عنوان پایگاه نظامی – محاصره کند؛ اما مراد دوم توانست محاصره این شهر مرزی مهم را شکسته، مصطفی را دستگیر و به هلاکت رساند. امپراطور بیزانس همچنان…
سلطان محمد دوم
سلطان محمد دوم ویژگی های سلطان محمد دوم محمد دوم که نوزده ساله بود، برای دومین بار تاج بر سر گذارد. نام سلطان محمد با حادثه ای بزرگ در تاریخ شرقِ نزدیک، یعنی فتح قسطنطنیه پیوند خورده است. از این رو لقب «فاتح» را بر نام وی افزوده اند. این مسئله سبب شده است تا موثعیت وی در میان سلاطین عثمانی، بس ممتاز باشد. وی هم چنین در برخوردهای دیپلماتیک، هوشی سرشار و برخوردی آگاهانه داشت و شخصی بلند نظر و در جنگ شجاع بود. سلطان محمد با دانش جغرافی، تاریخ و علوم نظامی آشنایی داشت و به زبان های ترکی، عربی و فارسی و یونانی سخن می گفت. وی هم چنین در بنای مساجد و مراکز خیریه فعال بود و در این زمینه، از بهترین هنرمندان یونانی و ایتالیایی استفاده می کرد. جریانات آن زمان این بار قدرت به دست فرماندهان او یعنی، شهاب الدین شاهین پاشا و زاگانوز…
سلطان بایزید دوم
سلطان بایزید دوم ویژگی های سلطان بایزید دوم سلطان بایزید دوم شخصی با وقار و دوستدار ادب بود. او در دانش شریعت اسلامی فردی آگاه بوده و به دانش نجوم نیز علاقه داشت. بایزید دوم در کار بهبود بخشیدن به شبکه راه ها و پل هایی که اسلاف وی به هدف های نظامی ایجاد کرده بودند، از معماران یونانی و بلغاری استفاده کرد؛ به گونه ای که به ساختن بناهای زیبا شهرت یافت. در رأس این بناها، مسجدی است که به نام وی در استانبول بر جای مانده و آن را در میان سال های ۹۰۳-۹۰۹ هـ/۱۴۹۷-۱۵۰۳م بنا کرد. وی در بنای این مسجد و تزیین آن از هنر ایرانی بهره گرفت. بایزید دوم فردی صلح دوست بود و فعالیت دیپلماتیک عثمانی و اروپا را افزایش داد؛ در حالی که پیش از وی مناسبات دیپلماتیک تنها در میان بلادی بود که در محدوده مرزهای خود عثمانی قرار داشتند. سلطنت بایزید،…
سلطان سلیم اول
فصل سوم: دولت عثمانی در اوج سلطان سلیم اول ویژگی های سلطان سلیم اول سلطان سلیم معروف به عبوس که از سال ۹۱۸-۹۲۶هـ/۱۵۱۲-۱۵۲۰م حکمروایی کرد. سلیم پس از آن که توانست شورشی را که به دستور پدرش برپا شده بود سرکوب و پدرش را مجبور به کنار رفتن از سلطنت کند، بر تخت سلطنت تکیه زد. وی از همان آغاز نشان داد که تمایل به خونریزی دارد؛ چرا که کارش را با کشتن شمار زیادی از برادرانش آغاز کرد. چندی نگذشت که گروه دیگری از مردم و یاران خود را نیز کشت و علاقه خود را برای وارد شدن در میدان های نبرد نشان داد. سلیم به ادبیات، شعر فارسی، و تاریخ علاقه مند بود و به رغم سنگدلی، به مصاحبت با عالمان تمایل داشت و به آنان احترامِ فراوان می نهاد و بسیاری از آنان را به مسئولیت های مهم برگماشت. وی مورخان و شاعران را همراه خود به…
مسأله انتقال خلافت از عباسیان به عثمانیان
مسأله انتقال خلافت از عباسیان به عثمانیان بر اساس سنتی که در قرن دوازدهم هجری/هجدهم میلادی به وجود آمد و طبق مراسمی که در مسجد ایاصوفیه در استانبول انجام گرفت، خلافت عباسیان رسما به سلطان سلیم و وارثان او منتقل شد. هرچند هیچ سندی از زمان سلطان سلیم به دست نیامده است که دال بر گرفتن خلافت از دست متوکل بوده باشد. ابن ایاس مورخ مصری، کم ترین اشاره ای به این واقعه مهم نمی کند. به علاوه، در نامه های سلیم به فرزندش سلیمان که در باره شرح وقایع فتح مصر است، با این رفتار خلیفه اشاره ای نشده. همین طور، دیگر منابع آن روزگار نیز به مسئله انتقال خلافت به آل عثمان که نسبتی با رسول خدا (ص) ندارند، اشاره نکرده اند.[۱] این نیز گفتنی است که پیش از آن نیز بعضی از امیران، ادعای خلافت کرده بودند، در حالی که برخی معاصر برخی دیگر بودند. باید افزود که…
منابع
- ↑ سایت مؤسسه گفتگوی ادیان
- ↑ دایرهالمعارف اسلام، مقالهٔ ایمان
- ↑ اسلام در ایران از هجرت تا پایان قرن نهم هجری، انتشارات پیام، ۱۳۶۲، ص۱۵
- ↑ تاریخ اسلام از آغاز تا هجرت، علی دوانی، حجاز قلمرو ظهور اسلام، صفحه۱
- ↑ مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن – بعثت پیغمبر
- ↑ مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن – پس از بعثت پیغمبر
- ↑ دعوت اشکارا محمد از بنیهاشم و قریش
- ↑ عکسالعمل قریش نسبت به دعوت پیغمبر
- ↑ یاری جُستن قریش از عالمان یهودی
- ↑ آیه ۲۳ سوره کهف در همین هنگام نازل شد و محتوای این آیه پیغمبر را به توکل دائمی به خداوند امر میکند.
- ↑ آزار رساندن قریش به نو مسلمانان
- ↑ تاریخ یعقوبى – جلد ۲ ص ۱۶
- ↑ کتابخانه طهور، وضعیت مسلمانان پیش از هجرت
نظرات شما عزیزان: