تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
((تحلیل جامع میلاد استثنایی امام علی علیه السلام داخل کعبه مکرمه))
نگارنده: «مبلغ نخبه و استاد حوزه های علمیه حجت الاسلام و المسلمین سید محمدتقی قادری»
*******
از جمله فضائل امام علی علیه السلام، تولد استثنائی آن حضرت در داخل کعبه است، که نیاز به تحلیل همه جانبه دارد، تابتوان به عظمت و فلسفه آن پی برد، از همین رو درآستانه 13 رجب در چهار بخش به تحلیل میلاد خجسته آن حضرت می پردازیم.
********
بخش اول ((فضایل فاطمه بنت اسد سلام الله علیها))
پیش از تحلیل چگونگی تولد امام علی علیه السلام درکعبه آنچه که باید به آن پرداخته شود تبیین و تحلیل همه جانبه شخصیت و جایگاه فاطمه بنت اسد است، چرا که در بین زنان مسلمان فاطمه بنت اسد یکی از زنان شایسته ای است که از فضایل فراوانی برخوردار است ولی عظمت و بزرگی امام علی علیه السلام موجب شده است آنگونه که شایسته این بانوی بلند مرتبه است پرداخته نشود، از همین رو تلاش می شود با بیان بعضی از خصیصه ها، به معرفی آن حضرت بپردازیم.
1-((عارفه و سالکه در جزیره العرب))
در شرایطی که عموم مردم جزیره العرب بت پرست بودند، این بانوی شایسته نه تنها موحد بود بلکه عارفه ای بود که با توسل خویش به کعبه، نه تنها دیوار کعبه برایش شکافته شد و درون کعبه زایمان نمود، بلکه در مدت چهار روزه توقف در داخل کعبه از مائده آسمانی تناول می کرد، ازهمین رو در گزارش تاریخی آمده است:
شیعه و سنی نقل کرده‌اند که هنگامی که درد زایمان بر او فشار آورد، و هنگام ولادت فرزندش علی رسید، به کنار کعبه آمد و با این چند جمله ناراحتی خود را به خدا اظهار کرد و گفت:
«پروردگارا، من ایمان دارم به تو و به همه پیامبران و کتابهایی که از سوی تو آمده و گفتار جدّم ابراهیم خلیل را تصدیق دارم و او که این خانه کعبه را بنا کرد. پروردگارا به حق ابراهیم همان کسی که این خانه را بنا کرد و به حق این نوزادی که در شکم من است، ولادت او را بر من آسان گردان …»
ناگهان دیوار کعبه شکافته شده، و فاطمه به درون خانه رفت و علی به دنیا آمد. این مطلب به سرعت در شهر پیچید، سه روز گذشت، چون روز چهارم شد فاطمه از همان مکان بیرون آمد و علی را روی دست داشت و به مردم گفت:
«خدای تعالی مرا بر زنان پیش از خود، برتری بخشید، زیرا آسیه دختر مزاحم، خدا را در مکانی پرستش کرد که جز به صورت اضطرار و ناچاری نمی‌بایستی پرستش می‌نمود، و مریم دختر عمران، نخله خشکی را حرکت داد، تا از آن رطب تازه خورد؛ و من داخل خانه خدا شدم و از میوه بهشتی خوردم؛ و چون خواستم از خانه بیرون آیم هاتفی ندا کرد: فاطمه نام این مولود را علی بگذار که خدای علی اعلی فرماید: من نام او را از نام خود جدا کردم و به ادب خود ادب آموختم و من بر مشکلات علم خویش او را واقف ساختم و اوست کسی که بتها را در خانه من می‌شکند و او است کسی که بر پشت بام خانه ام اذان بگوید و مرا تقدیس کند. وای به حال کسی که او را دشمن داشته و نافرمانیش کند:امالی صدوق ص195، مستدرالصحیحین نیشابوری، ج3، ص550»
2-((مادر ثانی پیامبر))
در بلند مرتبه بودن فاطمه بنت اسد همین بس که نه تنها که فرزند آسمانی چون امام علی علیه السلام دامنش تربیت شده است است بلکه او بانوی بلند مرتبه ای است که همراه همسرش ابوطالب سرپرستی و تربیت پیامبر گرامی اسلام را از سن 8 سالگی به عهده داشتند که درگزارش تاریخی آمده است:
((از آنجا که پیامبر اسلام در کودکی، پدر، مادر و جدش را از دست داد، از ۸ سالگی تحت سرپرستی ابوطالب درآمد. فاطمه بنت اسد به عنوان همسر ابوطالب در سرپرستی رسول خدا(ص) شریک بود. مهربانی فاطمه بنت اسد نسبت به پیامبر(ص) چنان بود که پس از درگذشت وی، پیامبر(ص) فرمود: «امروز مادرم وفات کرد.» و او را در پیراهن خویش کفن کرد و در قبرش فرود آمد و در لحد او خوابید، و چون به او گفتند: «ای رسول خدا! برای فاطمه سخت بی‌تاب گشته‌ای!» گفت: «او به‌راستی مادرم بود، چه کودکان خود را گرسنه می‌داشت و مرا سیر می‌کرد، و آنان را گردآلود می‌گذاشت، و مرا شسته و آراسته می‌داشت، راستی که مادرم بود». نیز نقل است که فرمود: از ابوطالب، کسی چون فاطمه به من نیکی نکرد. (تاریخ یعقوبی، ص49 ترجمه آیتی، الاستيعاب، ج4، ص1894)
3-((کعبه زایشگاه فاطمه بنت اسد))
فاطمه بنت اسد آنچنان روحیه عارفانه داشت که به هنگام درد زایمان، دیوار کعبه به جانبش شکافته می شود و کعبه با اینکه عبادتگاه بود، زایشگاه این بانویی بلند مرتبه شد ازهمین رو وقتی صعصعه بن سوهان از امام علی علیه السلام پرسید مقام شما بالاتراست یا عیسی بن مریم حضرت در پاسخ فرمودند:
((به اذن و قدرت پروردگار، وقتی جبرئیل در گریبان مریم دمید، او حامله شد و زمانی که موقع وضع حملش رسید به مریم وحی شد که: «از خانه بیت المقدس بیرون آی، این خانه محل عبادت است نه محل ولادت و زایشگاه: اخرجی عن البیت فإنّ هذه بیت العبادة لا بیت الولادة»
به همین دلیل از بیت المقدس بیرون رفت و عیسی در بیابان خشکیده ای متولد شد. اما وقتی مادر من ـ فاطمه بنت اسد ـ درد زاییدن گرفت در وسط کعبه به مستجار کعبه متوسل شد و گفت: بارالها بحق این خانه کعبه و بحق کسی که این خانه را بنا نهاده است، درد زایمان را بر من سهل و آسان گردان. در همان وقت دیوار کعبه شکافته شد و مادرم فاطمه با ندای غیبی به داخل خانه راه یافت، من در همان خانه کعبه متولد شدم. بنابراین چون مکه معظمه بر بیت المقدس برتری دارد و مریم از زادن عیسی در بیت المقدس ـ مکانی پائین تر از مکه ـ نهی شد، ولی مادر علی(علیه السلام)، برای زادن او به درون کعبه ـ مکانی برتر از بیت المقدس ـ دعوت شد، بدین جهت روح، نفس و بدن او از عیسی پاکیزه تر است: اللعمه البیضاء، ص121))
4-((دومین زن مسلمان، اولین زن بیعت کننده))
درفضیلتش همین بس که دومین زن و یازدهمین فرد مسلمان، و از نخستین زنانی بود که به پیامبر اسلام(ص) ایمان آورد(ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ، ج۱، ص۱۴،)) وهمچنین ازنخستن زنانی بود که با علی(ع) از مکه به مدینه هجرت کرد، ازهمین رو امام صادق(ع) می‌فرماید: «فاطمه بنت اسد، مادر امیرالمؤمنین(ع)، نخستین زنی بود که با پای پیاده از مکّه به مدینه هجرت کرد( کافی، ۱، ج۲، ص۳)
همچنین اولین زن بیعت کننده با پیامبر پس از فتح مکه بود(الفصول المهمة، ، ص۳۷.) و آن هنگامیکه پیامبر(ص) بر کوه صفا قرار گرفته بود و از مردان بیعت می‌گرفت، زنان مکه که ایمان آورده بودند برای بیعت خدمتش آمدند. در این زمان آیه ۱۲ سوره ممتحنه نازل شد که خطاب به پیامبر(ص) می‌فرماید: «ای پیامبر! هنگامی که زنان مؤمن نزد تو آیند و با تو بیعت کنند که چیزی را شریک خدا قرار ندهند، دزدی و زنا نکنند، فرزندان خود را نکشند، تهمت و افترایی پیش دست و پای خود نیاورند و در هیچ کارشایسته ای مخالفت فرمان تو نکنند، با آنها بیعت کن و برای آنان از درگاه خداوند آمرزش بطلب که خداوند آمرزنده و مهربان است المیزان، ج19، ص.246».
5-((پیراهن پیامبر کفن فاطمه بنت اسد))
آن چنان این بانوصاحب فضیلت شدودرخشیدوقتی در سال چهارم هجری در مدینه از دنیا رفت؛رسول خدا(ص) با پیراهن خودش او را کفن کرد و فرمود: «جبرئیل به من خبر داد که او اهل بهشت است و خداوند به هفتاد هزار فرشته امر کرده که براو دعا بخوانند سپس بر بدن فاطمه نماز میت خواند. پیامبر (ص) در تشییع جنازه او شرکت کرد تا به قبرش در قبرستان بقیع رسید. پیامبر(ص) داخل قبر شد و در آن دراز کشید، آنگاه برخاست و جنازه را با دست خود گرفت و درون قبرگذاش گذاشت: کنزالعمال، ج6، ص228، تذکرة الخواص، ص 10.
********
بخش دوم -((گزارش چگونگی تولد امام علی علیه السلام))
درمنابع روایی چگونگی میلاد امام علی علیه السلام در درون کعبه اینگونه گزارش شده است؛
۱- امام باقر(ع) از امام سجاد(ع) اینگونه نقل می‌کند: «با پدرم در کنار قبر جدّمان پیامبر خدا(ص) نشسته بودیم و زیارت می‌کردیم و زنان فراوانى هم آنجا بودند که یکى از آنان به سمت ما آمد. من از او پرسیدم: تو کیستى؟ گفت: من زیده دختر قریبه بن عجلان از قبیله بنی ساعده هستم. به او گفتم: آیا چیزى دارى که براى ما بازگویى؟ گفت: آرى! مادرم ام عماره، برایم نقل می‌کرد: روزى در میان زنان عرب بودم که ابوطالب، دلتنگ و غمگین، پیش آمد. به او گفتم: اى ابوطالب! تو را چه شده است؟ گفت: همسرم فاطمه بنت اسد، در اوج درد زایمان است. سپس دستانش را [از ناراحتى] بر صورتش نهاد. در این میان، محمد(ص) آمد و به ابوطالب فرمود: اى عمو! چه شده است؟ گفت: فاطمه بنت اسد، از درد زایمان ناله می‌کند. پس محمد(ص)، دست ابوطالب را گرفت و به همراه فاطمه، به سوى کعبه آورد و فاطمه را در کعبه نشاند و فرمود: با اتکا به نام خدا، بنشین. پس دردش گرفت و پسرى خندان و نظیف و پاکیزه به دنیا آورد که به زیبایی‌اش ندیده‌ام. پس ابوطالب او را على نامید و پیامبر(ص) او را تا خانه فاطمه برد. پس امام سجاد(ع) گفت: به خدا سوگند، تاکنون چیزى نشنیده‌ام، مگر آن‌که این سخن از آن، نیکوتر بود: الطرائف فی معرفه مذاهب الطوائف، ج ۱، ص ۱۶)) .
۲.- امام صادق(ع) از پدرانش چنین نقل می‌کند: عباس بن عبدالمطلب و نَوْفَل بن قَعْنَب در میان بنی‌هاشم و در جوار کعبه نشسته بودند. فاطمه بنت اسد آمد و درد زایمان او را گرفت. این دو نقل می‌کنند که دیدیم دیوار پشتی کعبه باز شد و فاطمه وارد آن شد. در خانه نیز بسته شد. سپس شکاف دیوار به هم آمد و چسبید. رفتیم که در را باز کنیم تا زن‌ها داخل خانه بروند، ولى نتوانستیم.
فهمیدیم که این کار از جانب خداست. فاطمه سه روز در آنجا ماند و همه‌جا سخن از او بود. بعد از سه روز، باز هم همان‌جا شکافته شد و فاطمه بیرون آمد. و على(ع) روى دست‌هاى او بود. و گفت: در این سه روز از میوه‌هاى بهشت تغذیه می‌کردم:الخرائج و الجرائح، ج ۱، ص ۱۷۱))
۳.- یزید بن قعنب می‌گوید: من با عباس بن عبدالمطلب و گروهى از قبیله عبدالعزى، روبه‌روى کعبه نشسته بودم که ناگاه، فاطمه بنت اسد، جلو آمد. او در ماه نهم باردارى به على(ع) بود و درد زایمانش آغاز شد … گفت: پروردگارا! من به تو و پیامبران و کتاب‌هاى آمده از سوى تو، ایمان دارم و سخن جدم ابراهیم خلیل را تصدیق می‌کنم و اینکه او خانه کهن و آزاد را [براى عبادت همه مردم] ساخت. پس به حق بنا کننده این خانه و به حق فرزندى که در شکم دارم، زایمانم را بر من آسان گردان! پس دیدیم که پشت کعبه باز شد و فاطمه، داخل شد و از دید ما پنهان گشت و دیوار کعبه به هم برآمد. خواستیم قفل درب را بگشاییم؛ اما گشوده نشد. پس دانستیم که این، امرى از طرف خداوند متعال است. سپس فاطمه پس از چهار روز بیرون آمد، در حالی که امیر مؤمنان را در دست داشت. گفت: من بر همه زنان پیش از خود، برترى یافتم؛ چون آسیه دختر مزاحم، خدا را پنهانى در جایى عبادت کرد که خدا عبادت در آنجا را جز از روى اضطرار دوست نمی‌دارد، و مریم دختر عمران، درخت خشکیده خرما را تکان داد تا از آن، خرماى تازه بخورد، ولى من به درون خانه حرمت‌دار خدا رفتم و از میوه‌ها و روزی‌هاى بهشتى خوردم:علل الشرائع، ج1، ص131)).
********
بخش سوم-((میزان اعتبار وسندیت داشتن گزارش))
در اینکه گزارش تولد امام علی علیه السلام در داخل کعبه تا چه اندازه سندیت داشته وقابل اعتبار واعتماد است؟ باید گفت:گزارش تولد آن حضرت درخانه خدا ازجمله گزارش های متواتر است، یعنی راویان این گزارش به حدی است که نمی توان گفت گزارش ساختگی وکذب است، برای اثبات این مدعا، برخی از منابع شیعه واهل سنت که این گزارش دراین منابع روایی وتاریخی آمده است دراینجا می آوریم؛
الف-((ولادت امام علی علیه السلام در منابع شیعه))
منابع روایی و تاریخی شیعه تولد امام علی علیه السلام را گزارش کردند که چند مورد ازاین منابع در اینجا آورده می شود؛
1- سی سال پس از عام الفیل«عام الفیل» سال شکست و نابودی فیل های لشکر ابرهه به اعجاز الهی بود و ولادت امیرمؤمنان(علیه السلام) در روز جمعه ۱۳ رجب، در ۳۰ سالگی پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، ده سال پیش از بعثت و بیست و سه سال پیش از هجرت بوده است:، کافی، ج۱، ص۴۵۲؛ مفید، الارشاد، ج۱، ص۵؛ طبرسی، اعلام الوری، ج۱، ص ۳۰۶))
2- ولادتی منحصر به فرد که درگذشته سابقه نداشت و پس از آن برای کسی اتفاق نیفتاد. فاطمه بنت اسد یکی از زنان نامور صدر اسلام است که پس از حضرت خدیجه(سلام الله علیها) نخستین زنی است که اسلام آورد و با پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) بیعت نمود.: مجلسی، بحارالانوار، ج۳۵، ص ۱۸۲؛ .))
3- او پیش تر افتخار خدمت کاری محمدبن عبدالله(صلی الله علیه و آله و سلم) را داشت زمانی که حضرت از سن هشت سالگی در خانه ابوطالب(علیه السلام) ماندگار شد و دوران کودکی تا جوانی را در آنجا سپری کرد؛ به‌گونه ای که ایشان، فاطمه بنت اسد را «مادر» خطاب می کرد: قطب راوندی، الخرائج و الجرائح، ج۱، ص ۱۳۸.))
4- سی سال پس از عام الفیل«عام الفیل» سال شکست و نابودی فیل های لشکر ابرهه به اعجاز الهی بود و ولادت امیرمؤمنان(علیه السلام) در روز جمعه ۱۳ رجب، در ۳۰ سالگی پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، ده سال پیش از بعثت و بیست و سه سال پیش از هجرت بوده است (کلینی، کافی، ج۱، ص۴۵۲؛ مفید، م.))
6- ولادتی منحصر به فرد که در گذشته سابقه نداشت و پس از آن برای کسی اتفاق نیفتاد. فاطمه بنت اسد یکی از زنان نام آور صدر اسلام است که پس از حضرت خدیجه(سلام الله علیها) نخستین زنی است که اسلام آورد و با پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) بیعت نمود.: مجلسی، بحارالانوار، ج۳۵، ص ۱۸۲؛ .))
7- ولادت در کعبه واقعه بی نظیری است که به امر و نظارت خداوند به وقوع پیوست و آن را باید لطف و رحمتی الهی برای امت برشمرد؛ شکافت دیوار، حضور مادر در کعبه، ولادت شگفت در کعبه، تمامی نشان از برگزیدگی مولود کعبه است.: الصحیح من سیرة الامام علی(علیه السلام)، ج۱، ص ۱۰۴.)
ب-((ولادت امام علیه السلام درمنابع اهل سنت))
از دیدگاه بسیاری از علمای اهل سنت نیز، ولادت آن حضرت در کعبه قطعی است به گونه ای که برخی نیز بر انحصاری بودن این ولادت اشاره کرده اند؛ که نام چند تن ازعلماو منابع را دراینجا می آوریم؛
۱. حاکم نیشابوری(متوفی ۴۰۵ق) می نویسد:
«روایات متواتری وارد شده که فاطمه بنت اسد، امیرمؤمنان علی بن ابی طالب - کرم الله وجهه - را در داخل کعبه به دنیا آورده است: حاکم، المستدرک علی الصحیحین، ج ۳، ص ۵۵۰.)).
۲. سبط ابن جوزی حنفی (متوفی ۶۵۴ق) می نویسد:
«روایت شده است که فاطمه بنت أسد، در حالی که باردار بود، خانه خدا را طواف می‌کرد، درد زایمان او را فراگرفت، در خانه کعبه به روی او باز شد، پس داخل خانه کعبه شد و فرزندش را به دنیا آورد: ابن جوزی، تذکره الخواص، ص ۲۰.))
۳. گنجی شافعی(متوفی ۶۵۸ق) می نویسد:
«امیرمؤمنان(علیه السلام) شب جمعه سیزده رجب، سی سال بعد از واقعه عام الفیل در داخل خانه خدا به دنیا آمد. کسی پیش از آن حضرت و بعد از آن در داخل خانه کعبه به دنیا نیامده است و این از فضائل اختصاصی آن حضرت است که خداوند به جهت بزرگداشت مقامش به او عطا کرده است :گنجی شافعی، کفایة الطالب، ص۴۰۷.))
۴. ابن صباغ مالکی (متوفی ۸۵۵ ق.) می نویسد:
«علی(علیه السلام) در مکه مشرفه در داخل بیت الحرام (کعبه) در روز جمعه سیزدهم ماه خدا یعنی ماه رجب سال سی ام عام الفیل و بیست و سه سال پیش از هجرت به دنیا آمد... پیش از او هیچ کس در کعبه متولد نشد، و این فضیلتی است که خداوند به جهت بزرگداشت و بالا بردن مقام و اظهار کرامت او مخصوص حضرتش گردانیده است :ابن صباغ، الفصول المهمة، ج ۱، ص ۱۷۱،))
۵. علی بن برهان الدین حلبی (متوفای۱۰۴۴هـ) می نویسد:
«او در داخل خانه کعبه متولد شد و عمر رسول خدا در آن روز سی سال بود: حلبی، السیرة الحلبیة، ج ۱، ص ۲۲۶.))
6-شافعی، محمد بن إدریس، مسند الإمام الشافعی، تصحیح، زواوی حسنی، سید یوسف علی، حسینی، سید عزت العطار، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۹۵۱م
. 7- بخاری، محمد بن اسماعیل، الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور رسول الله(ص) و سننه و أیامه (صحیح بخاری)، محقق، الناصر، محمد ز هیربن نا، صر، ج4، ص4))
8-قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج، المسند الصحیح المختصر بنقل العدل عن العدل إلی رسول الله(ص) (صحیح مسلم)، محقق، عبدالباقی، محمد فؤاد، ج ۳، ص ۱۱۶۴، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، بی‌تا
9-ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفه الأصحاب، تحقیق، بجاوی، علی محمد، ج ۱، ص ۳۶۲، بیروت، دارالجیل، چاپ اول، ۱۴۱۲ق
10-ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه فی تمییز الصحابه، تحقیق، عبدالموجود، عادل احمد، معوض، علی محمد، ج ۲، ص ۹۸، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
********
بخش چهارم:((راز وفلسفه تولد درکعبه))
در اینکه راز و فلسفه این تولد استثنایی در داخل خانه خدا(کعبه مکرمه) چه بوده است؟ هرچند کشف اسرار الهی و آنچه که جنبه قدسی و لاهوتی دارد فراتر از استعداد بشری است ولی با تامل در گزارش می توان به برخی از این اسرار دست یافت که دراینجا اشاره خواهیم داشت؛
فلسفه اول:
همانگونه که مریم سلام الله علیها به دلیل داشتن روح قدسیه صاحب کرامت بود که ازجمله كراماتي كه خداوند براي حضرت مريم(س) نقل مي كند، برخورداري روزانه او از رزق و روزي الهي بوده است. حضرت زكريا(ع) هرگاه به محل و محراب عبادت حضرت مريم(س) وارد مي شد، با رزق و روزي هاي شگفت انگيزي مواجه مي شد. مثلا در غير فصل انگور، در نزد ايشان انگور تازه مي يافت:(آل عمران، آيات 36 و 37؛ جامع البيان، ج 3، جزء 3، ص 244))
از مناجات فاطمه بنت اسد سلام الله علیها می توان به این حقیقت رسید که وی مریم ثانی بود که روحیه قدسیه اش موجب چنین کرامت بی نظیر شد چرا که درگزارش آمده است درحالی که درد زایمان داشت کنار کعبه آمد واینگونه مناجات کرد :
رَبِّ اِنّی مُؤمَنِةٌ بِکَ و بما جاءَ مِن عِندِکَ مِن رُسُل و کُتُب و اَنّی مُصَدِّقَةٌ بِکَلامِ جدیّ اِبْراهیم الخَلیل و انَّه بنی البیت العتیق؛ فَبِحقِ الذَّی بنی هذا البَیْتِ و بِحَقَ الْمُولوُدِ الذَّی فی بَطْنی لما یسرت علی ولادتی: بحار، ج35، ص8،ح 11))
پروردگارا! من به تو و پیامبران و کتابهای آسمانی تو، ایمان آورده ام و سخن جدم ابراهیم را پذیرفته ام و بی تردید خانه تو با دستان او ساخته شده است. خداوندا! به حق آن کسی که این خانه را بنا کرد و به حق جنینی که در رحم دارم، این ولادت و وضع حمل را، برای من آسان گردان))
از همین روست فاطمه بنت اسد هنگام خروج ازکعبه خطاب به کسانی چند روز درانتظار خروجش بودند گفت:
«اِنّی فُضِّلْتُ عَلی مَنْ تَقَدَّمَنی مِنَ النِّساءِ لاَِنَّ آسِیَةَ بِنْتَ مُزاحِمٍ عَبَدَتِ اللّه َعَزَّوَجَلَّ سِرّا فِی مَوْضِعٍ لایُحِبُّ اَنْ یَعْبُدَاللّه َفِیهِ اِلاّ اضْطِرارا، وَاِنَّ مَرْیَمَ بِنْتَ عِمْران هَزَّتِ النَّخْلَةَ الْیابِسَةَ بِیَدِها حَتّی اَکَلَتْ مِنْها رُطَبا جَنیّا، وَاِنّی دَخَلْتُ بَیْتَ اللّه ِ الْحَرامَ فَاَکَلْتُ مِنْ ثِمارِ اَلجَنَّةِوَاَوْراقِها[ارزاقها:]؛
بحارالانوار، ج35، ص8)) به راستی من بر زنهای پیش از خود برتری یافتم؛ زیرا آسیة دختر مزاحم (همسر فرعون) خدا را پنهانی در جایی عباد تش تکان داد تا رطب تازه ای از آن بخورد، ولی من داخل خانه خدا شدم و از میوه های بهشتی و ورقها (یا روزیها)ی آن استفاده بردم))
فلسفه دوم:
ولادت علی عليه السلام در درون خانه خدا رمز و رازش اين است كه بدانيم قلب خانه خدا و توحيد را ولايت و امامت علی تشكيل می دهد. در منابع روايی اِشاراتی به اين مطلب شده است، از جمله:
1. در ذيل جملاتی كه فاطمه بنت اسد در لحظه خروج از خانه خدا شنيد، می خوانيم: «فَطُوبی لِمَنْ اَطاعَهُ وويلٌ لِمَنْ اَبغَضَه وَعَصاهُ؛بحار، ج35، ص8،ح 11 ) پس خوش به حال كسی كه او را دوست بدارد و اطاعتش كند و وای بر كسی كه او را دشمن بدارد و نافرمانی كند.»
2. در دعوت نامه ابوطالب از مردم برای وليمه حضرت علی عليه السلام می خوانيم: «وَقالَ هَلُمُّوا وَطَوِّفُوا بالبَيْتِ سَبْعا وَادْخُلُوا وَسَلِّموا عَلی عَلی و همان، ص18؛ ذیل حدیث 1)) گفت: مردم! بياييد و هفت بار دور خانه طواف كنيد، [آن گاه] داخل [خانه من] شويد و بر فرزندم علی سلام كنيد.»
3. امام باقر عليه السلام فرمود: «اِنَّما اُمِرَ النّاسُ اَنْ يَأْتُوا هذِهِ الاَحْجارَ فَيَتَطَوّفُوا بِها، ثَمَّ يَأْتُونَنا فَيُخْبِروُنا بِوِلايَتِهِمْ وَيَعْرِضُوا عَلَيْنا نُصْرَتَهُمْ: عیون اخبار الرضا، ج2، ص262، حدیث 29 و 30) همانا به مردم دستور داده شده است كه بيايند و اين سنگها (كنايه از كعبه) را طواف كنند. سپس نزد ما (امامان) آيند و خبر ولايتشان را [نسبت به ما] اظهار نمايند، و ياری شان را نسبت به ما عرضه دارند».
فلسفه سوم:
راز و سرّ تولد حضرت أمیرالمومنین علیه السلام در کعبه شاید از این جهت باشد تا مسلمین که پنج بار به هنگام نماز توجه به کعبه می نمایند، توجه به امام علی علیه السلام نمایند که مظهر و تجلی اسماء الحسنای الهی است و توجه به ان اسوه قراردادن مسلک و رفتار در زندگی فردی و اجتماعی است.
فلسفه چهارم:
راز و سر دیگر تولد امام علی علیه السلام در داخل کعبه از این جهت بود که سند آشکار برحقانیت وفصلیت وی باشد که هیچ یک از اصحاب رسول الله صلی الله علیه وآله از آن برخوردار نمی باشند از همین روست که: ((آلوسی از علماء اهل سنت بعد از نقل جریان تولد حضرت در کعبه تعبیر لطیفی دارد که عین عبارت او آورده می‌شود که گفته است: «سبحان من یضع الاشیاء فی مواضعها و هو احکم الحاکمین». یعنی منزه است خداوندی که هر چیزی را در جایگاهش قرار می‌دهد و او بالاترین حکم کنندگان است.:شرح قصيده عبدالباقی افندي، ص1)) .
و همچنین شیخ صدوق نیز در این باره گفته است: این که حضرت امیر ـ علیه‌السّلام ـ در کعبه به دنیا آمده، بزرگداشتی بود از جانب خدای متعال و اکرامی بود که نسبت به مقام شامخ و با عظمتش عنایت فرمود. (الارشاد، باب1، ص2، ترجمه سیدهاشم محلاتی))
نتيجه آنكه راز ولادت اميرمؤمنان عليه السلام در درون خانه كعبه اين است كه مردم در حال نماز رو به كعبه باشند و صورت دل را به سوی امامت امامان معصوم و در رأس آنها اميرمؤمنان داشته باشند و هرگز از ياد نبرند.
نظرات شما عزیزان:
